Alles wat uit de apotheek komt is gif. Soms is het nuttig gif, vaak is het genezend gif, maar altijd is het gif. Naast een werking, heeft iedere pil een bijwerking. En bijwerkingen zijn vaak onverteerbaar. Voor de patiënt is dat soms een verrassing, maar voor de huisarts is het een vast gegeven. Ik ken geen pil zonder bijwerkingen. Geen enkele. Een simpel paracetamolletje leunt op je lever, je nieren, je beenmerg en nog allerlei systemen in je lijf. Om van een eenvoudig plaspilletje nog maar te zwijgen. Bij iedere pil die de dokter voorschrijft, denkt hij aan de lange lijst problemen waar hij je mee opzadelt. Rugpijn kan gruwelijk zijn, maar de maagbloeding die de Diclofenac kan veroorzaken kan dodelijk zijn. Dokteren is een eindeloos afwegen van voor- en nadelen. Wordt mijn patiënt er op de lange termijn wel gelukkig van als ik het ene orgaan help door het andere orgaan te beschadigen? De dokter denkt niet ‘zijn er bijwerkingen’, maar ‘zijn de bijwerkingen acceptabel?’

Daarom doen we ook zo moeilijk als u een herhaalreceptje vraagt. We denken eerst aan de ellende die onze pillen kunnen veroorzaken en vragen ons dan af of het echt wel nodig is om het nog langer te slikken. Helemaal langskomen op het spreekuur om over die pillen te praten die zo goed werken, voelt misschien als een pesterijtje van de dokter, maar als de dokter u wilde pesten, was hij wel in de farmaceutische industrie gaan werken. Hij wikt en weegt en soms heeft hij daarbij even uw input nodig. Waarom zou u meer van dat gif slikken? Wat levert het u op? Wat zijn de voordelen?

Ik heb zelf bijvoorbeeld nooit hoofdpijn. Als ik het toch eens heb, loop ik over van zelfmedelijden. Heeft een patiënt hoofdpijn, dan vul ik hem soms tot zijn kruin met pijnstillers. Maar misschien wil hij dat wel helemaal niet. Misschien komt hij al een heel eind met geruststelling dat hij niks engs heeft. Wat voor mij heel zielig is, is voor hem ongemakkelijk maar een beetje eng. En je kan van geruststelling veel zeggen, maar de bijwerkingen zijn ongevaarlijk. Heb je rugpijn dan kun je pillen slikken, maar vaak is de fysiotherapeut minstens net zo effectief. Daar moet je wel helemaal naar toe. Maar wat hou ik van die slimme en handige behandelaars. Wandelende geneesmiddelen zonder bijwerkingen zijn het. In mijn vak kom je daar niet om.