Ik mag niet liegen van mijn moeder. Dus ik schik soms als ik hoor zeggen ‘Ik moest flink liegen tegen die dokter om een kuurtje te krijgen.’ En ik hoor het regelmatig; doorgaans als dat kuurtje geen effect gehad heeft. Kuurtjes werken bijvoorbeeld niet tegen virusinfecties. Liegen tegen dokters is een populaire bezigheid. En laten we eerlijk zijn, waarom zou je eerlijk zijn over je klachten? Zo een dokter heeft toch niet de juiste feiten nodig om op basis van kennis een correcte afweging te maken over de goede diagnose om zo over te gaan naar een goed onderbouwd behandeltraject? Wat weet hij of zij er nou van? En een beetje koorts is gemakkelijk verzonnen. Overdrijven is geen liegen, toch? Sommige patiënten willen nu eenmaal geen dokter die samen met de patiënt zijn best doet om achter de exacte oorzaak van de klachten te komen. Dan doe je alsof je samenwerkt, maar zorg je met een paar leugentjes dat je hem of haar op het verkeerde been zet. Wat kan er misgaan?

Nu mag ik zelf niet liegen van mijn moeder. Ik heb dus de neiging om aan te nemen dat patiënten gewoon de waarheid vertellen. Dat maakt mijn werk soms wat ingewikkeld. Als iedere plek die ik aanwijs pijn doet, weet ik eigenlijk alleen maar dat de patiënt pijn heeft. Niet welk orgaan, welke pees, welke spier. En als de pijn dag en nacht en tussendoor is, draagt dat ook weinig bij aan mijn diagnose. En als ik niet weet wat er mis is, kan ik er ook geen behandeling tegen verzinnen. Gelukkig zijn dokters ook niet helemaal gek en hebben ze allerlei trucjes om in te schatten of hun patiënten helemaal eerlijk zijn. Daar zijn zelfs routinematige testjes voor. Doen die testjes pijn, dan klopt er iets niet aan het verhaal.

In alle eerlijkheid heeft je dokter sneller dan je denkt door dat je liegt. Hij of zij doet honderden consulten per maand en jij maar een paar per jaar. Misschien ben je niet in je eerste leugentje gestikt, maar de dokter heeft al de gekste dingen gehoord. Vooral op de huisartsenpost maak je rare dingen mee. En het is heel gek, maar consulten met liegende patiënten leveren niet de snelste genezing op. Hoe zou dat toch komen? Misschien is er toch wel iets voor te zeggen om open en eerlijk te communiceren. Had mijn moeder toch gelijk.